كارتێكرنا شه‌رێ ئیران و ئیسرائیلێ
پشتى هێرشا حه‌فتێ ئوكتوبه‌را 2023ێ یا حەماسێ بۆ سه‌ر ئیسرائیلێ، ڕەوشا ده‌ڤه‌رێ تێكچوو و ناكوكى د ناڤبه‌را ئیسرائیل و ئیرانێدا دژواربوون، ئیسرائیل كه‌ته د بجهئینانا پلانا ژناڤبرنا لایەنگرێن ئیرانێدا ل ده‌ڤه‌رێ تایبه‌ت حزب الله و ڕژێما سوریێ وحوسیان، تایبه‌ت پشتی سه‌روكێ ئه‌مریكا ترەمپی ڕاگه‌هاندى، ئه‌ڤ دانوستاندنه د بێ ئه‌نجامن، هه‌روه‌سا پشتى ئیرانێ ڕاگه‌هاندى كو هنده‌ك زانیاریێن گرنگ ده‌ست كه‌تینه، وڕاگه‌هاندنا نینه‌رێ ڕێكخراوا ئه‌تومى كو ئیران یا به‌رده‌وامه ب پیتاندنا یورانیومى ، ئه‌ڤ پێشهاته ببوو ئه‌گه‌ر كو ل شه‌ڤا 13/6/2025 ئیسرائیل هێرشه‌كا به‌رفره‌هـ بكەتە سه‌ر ئیرانێ بكارئینانا (200) فرۆكان و بوردوومانكرنا (100) ئارمانجان و بهاریكارییا سیخورێن موساد ل ته‌هرانێ، د ئه‌نجامدا ژماره‌كا سه‌ركردێن سه‌ربازى وزانایێن ئه‌تومى ژ ناڤبرن. دهێتە هژمارتن كو مه‌زنترین هێرشه پشتى هێرشێن عێراقێ ل شه‌رێ كه‌نداڤى یێ ئیكێ دا.
پێشبینى دهێته كرن كو ئه‌ڤ شه‌ره یێ به‌رده‌وام بیت هەتا دەمەكێ نه‌دیار ژبه‌ركو ئیسرائیلێ راگه‌هاندبوو، پلانا وێ بۆ هێرشكرنا ل سەر ئیرانێ بۆ دوو حه‌فتیان هاتییە ئاماده‌كرن.
ژ لایه‌كێ دیڤه دهێته پێشبینىكرن شه‌ر یێ به‌رده‌وام بیت هەتا ئیسرائیل ئارمانجێن خو بده‌ستڤه بینیت، ئەوژی ژناڤبرنا به‌رنامێ ئیرانێ یێ ئه‌تومى وژ ناڤبرنا زانایێن وێ، ژناڤبرنا هێزێن پاسداران و سیسته‌مێ (صاروخا) وئارمانجا دووماهییێ ژناڤبرنا ڕژێما ئیرانێ .
سه‌باره‌ت به‌رفره‌هبوونا شه‌رى، ئه‌ڤ شه‌ره وه‌چه‌رخانه‌كا مه‌ترسیداره ل سه‌ر ده‌ڤه‌رێ ژ به‌ر مه‌ترسییا به‌رفره‌هبوونا شه‌رى وكارتیكرنا وێ یا ئابوورى وتێكدانا ئارامییا ده‌ڤه‌رێ، پێشڤه‌چوونا ڤى شه‌رى دێ بیته ئه‌گه‌رێ پشكداربوونا هنده‌ك لایه‌نێن دى كو ڤى شه‌رى ئاسمانێ پێنج ولاتان داخستیه.
ئه‌ڤ پێشهاته دى بیته ئه‌گه‌ر هنده‌ك پایته‌ختێن دى بهێنه بوردوممانكرن و شه‌ر ب گه‌هیته عیراقێ، سوریا ولوبنانێ، و پشكداربوونا ئه‌مریكا ب مەرەما پاراستانا بنگه‌هێن خۆ و هه‌وپه‌یمانێن خو ل ده‌ڤه‌رێ، تایبه‌ت ئه‌گه‌ر ئیسرائیل هێرشێ بكه‌ته سه‌ر ناڤه‌ندێن ئابوورى یێن ئیرانێ، و ئیران بزاڤا داخستنا گه‌رۆیێ هورمز بده‌ت كو 60% په‌ترولا جیهانێ ژ ڤێ ده‌ڤه‌رێ به‌رهه‌م دێت.
هه‌روه‌سا وه‌زیرێ به‌رگێرییا ئیسرائیلێ (ئیسرائیل كاتس) ڕاگه‌هاند، ئیرانى هێلێن سوور به‌زاندن ب بوردوومانكرنا ده‌ڤه‌رێن سڤیلان دناڤ ئیسرائیلێدا، ئه‌ڤه دیاردكەت ئیسرائیل دى بنگه‌هین هه‌مه جور یێن ئیرانى كه‌ته ئارمانج وه‌ك كێلگێن په‌ترولێ و به‌نده‌ران، بیت كارتیكرنێ ل سه‌ر ڕەوشا ناڤخو یا ئیرانێ بكه‌ت، دێ بیته ئه‌گه‌ر شه‌ر به‌رفره‌هـ بیت و به‌رده‌وام بیت و بارودوخێ ناڤخویێ ئیرانێ تێكبچیت.
د. سەردار رەمەزان ئەترووشی
